Xe tự đổ không cần ben (non tipping truck and trailer)
(Bài viết đăng tại website Trung tâm đăng kiểm xe cơ giới Đà Nẵng)
Không một công trình nào mà không cần có sự có mặt của các loại xe tự đổ bởi sự tiện lợi cũng như khả năng của nó hoàn toàn phù hợp cho việc chuyển vật liệu. Với kết cấu đáp ứng được khả năng di chuyển trên các công trình có địa hình phức tạp thì đó là lựa chọn tối ưu nhất cho các nhà xây dựng. Khi nhìn xuyên suốt quá trình phát triển đổi mới công nghệ của các hãng xe tự đổ, ta thấy rằng không chỉ có các chỉ số về khả năng tải, tốc độ di chuyển cũng như sự mạnh mẽ của động cơ và kết cấu trên đó mà vấn đề nghiên cứu đổi mới cho việc bốc dỡ vật liệu cũng được các nhà sản xuất rất chú trọng, từ yêu cầu cho việc bốc dỡ tải cần nhanh chóng để giảm thời gian cũng như chi phí cho việc vận chuyển. Hơn thế nó còn là nhu cầu thay thế lao động thủ công cho con người so với việc bốc dỡ tải thô sơ như xúc, bốc dỡ..
Từ khi có sự ra đời của việc sử dụng hệ thống thủy lực nâng thùng, thì có nhiều thiết kế mới về hệ thống nâng thùng xe ben được ra đời. Nhiều cải tiến trong việc nâng hàng như: vị trí đặt xy lanh thủy lực (ở đầu thùng, ở giữa thùng, ở giữa thùng kết hợp với giàn nâng chữ A,..); hướng đổ thùng (lật về phía sau, lật sang hông,..); cách thức lật thùng (lật thùng cưỡng bức, thùng tự lật,..). Các thiết kế ngày càng phát triển và cải tiến nhằm đáp ứng nhu cầu sử dụng của con người.
Khi nhu cầu sử dụng của con người ngày càng nhiều, nhiều công trình được xây dựng ở nhiều nơi có địa hình phức tạp, dẫn đến khi nâng hàng ở địa thế không ổn định (vị trí đổ có bề mặt không đồng đều, nhấp nhô), có dây cáp trên không, hoặc tán cây dẫn đến khó khăn trong việc nâng thùng xe hoặc khi cần đổ ở nơi bị giới hạn bởi các dầm phía trên,… Lúc này đòi hỏi cần một cách xã vật liệu mới đòi hỏi đáp ứng tốt cho việc xã hàng không cần nâng thùng.
Nhiều công ty đã nghiên cứu về vấn đề trên và cho ra đời hệ thống tự xã vật liệu đáp ứng đúng nhu cầu. Hệ thống tự xã vật liệu mới, thực hiện việc xã vật liệu không cần phải nâng thùng mà là việc đưa vật liệu từ trong thùng ra dọc theo thùng xe. Hệ thống trên lắp trên nhiều loại xe ben và được áp dụng nhiều trên xe sơ mirơ moóc ben. Dưới đây là hình ảnh về xe có cải tiến hệ thống tự xã vật liệu được nói ở trên :
Khi ta dùng phương tiện với hệ thống xã vật liệu như trên không còn nổi lo đổ vật liệu nơi có gió lớn không thể đổ, quá trình dỡ vật liệu của một xe chở đủ hàng chỉ tốn khoảng vài phút, nơi đổ không yêu cầu bề mặt bằng phẳng, không lo bị cản trở bởi một bộ phận thấp, dây cáp điện áp cao trên không. Một xe ben bình thường không thể dỡ hàng vì những hạn chế chiều cao thẳng đứng. Một lợi ích lớn của hệ thống là đổ đúng nơi yêu cầu xã vật liệu, hệ thống làm việc êm ái, an toàn.
Cải tiến mới có độ tin cậy và an toàn cao; mà sức khỏe và an toàn là rất quan trọng trong ngành công nghiệp luôn phải được ưu tiên. Hệ thống trên có nhiều lợi ích như: không cần nâng, lật thùng; an toàn khi đổ vật kiệu ở địa hình không bằng phẳng, cải thiện an toàn; xóa được nổi lo lật xe khi nâng thùng; độ tin cậy cao,… Bên cạnh nhiều lợi ích như trên thì nó có hệ thống xả hàng phức tạp, nhiều bộ phận, cơ cấu.
Cơ cấu đẩy gồm các bộ phận sau:
• Bộ phận đẩy thanh ray đặt ở dưới và giữa thùng xe để đẩy vật liệu ra bên ngoài, gồm các xy lanh gắn với thanh ngang :
Cơ cấu thủy lực, trái tim của hệ thống Mặt sàn, xe tự đổ không cần ben
Mạch dẫn động thủy lực của bộ phận đẩy thanh ray:
• Bộ phận lùa sạch vật liệu từ trong ra: được đẩy tới nhờ thanh ray và được kéo về nhờ mô tơ điện cuốn dây đai.
• Thanh ray sàn đẩy vật liệu được gắn với thanh ngang của bộ phận 3 xy lanh đẩy.
Các bộ phận liên kết với nhau cùng làm việc êm ái, an toàn và cho hiệu suất công việc cao.
Nguyên lí hoạt động của việc đưa vật liệu ra: các thanh sàn di chuyển đưa vật liệu ra nhờ hệ thống thủy lực bên dưới đặt ở giữa sàn bên cạnh đó tấm lùa từ trong lùa sạch vật liệu ra bên ngoài, sau khi đẩy hết vật liệu ra ngoài, tấm quét vật liệu được lôi về nhờ mô tơ điện.
Ứng dụng trên được áp dụng phổ biến trên nhiều lĩnh vực như chở vật liệu xây dựng, chở nông sản, chở phân bón, chở rác,… và có thể lắp trên nhiều loại xe. Rất hữu ích trong việc đổ vật liệu đúng địa điểm, áp dụng nhiều cho việc trải vật liệu ra mặt phẳng.
